پروفسورهای کوچولو و کودک فاتح درون چگونه تربیت می شوند ؟
بر اساس تحقیق های صورت گرفته کودکان تا سن 7 سالگی از نطر خلاقیت 98 در صد نبوغ دا رند اما شیوه های تربیت و آموزش در خانواده ومراکز آموزشی با عث می شود هرچه سن بالا تر می رود میزان خلاقیت بچه ها پایین تر آید ، طوری که در بزرگسالی به 20 در صد می رسد . براساس الگوی پیاژه کودکان ایران در سنین قبل از دبستان خلاق تر از کودکان دنیا هستند اما در سنین راهنمایی حدود 3 سال پایین تر از میانگین سایر کشور ها قرار می گیرند .
در كشورهاي جهان سوم ، انسان ها بيشتر دوست دارند كه از كودكان ، انسانهايي مطيع و حرف گوش كن پديد آورند( دیده شوند تا شنیده شوند ) و نتیجه اين روش ، قرباني كردن روح خلاقيت در وجود كودكان است و درهمين مرحله مهم زندگي است كه انسان شانس تبديل شدن به يك انسان خلاق رابرا ي هميشه از دست مي دهد.
دكتر « جرج ميدل » برنده جايزه نوبل بيان مي كند : آموزشهاي فعلي باعث ، مي شود فرصتهاي آموزشي براي كودكان از دست برود ، زيرا قدرت آموختن كودك مهم شمرده نمي شود و آموزش درستي به كودكاني كه به آموزش عشق مي ورزند داده نمي شود. زیرا تکیه و توجه به ارزشها جایش را به تکیه وتوجه بر قوانین می دهد . « البرت اينشتين » :در خاطرات خود بيان مي كند نظريه نسبيت نمي توانسته دردوران بزرگسالي من شكل گرفته باشد ، زيرا آدمي در بزرگسالي فرصتي براي انديشيدن به فضا و زمان را ندارد( فرصت تخیل ) . اينها چيزهايي است كه وقتي كودك بودم به آن فكر كرده ام.
« اريك اريكسون »روانشناس بزرگ ، از استادي در وجود آدمي نام مي برد كه او ، « كودك فاتح » مي خواند « اريك برن » از موجودي در درون انسان نام مي برد كه به آن پرفسور كوچولو مي گويد.
يكي از راههايي كه بزرگترها مي توانند سبب جاري شدن رودخانه ي انديشه كودكان به درياي خلاقيت خود شوند، مشاهده رفتار كودك و دقت در رفتارهاي جست و جو گرانه آنها است . بي شك دانشمندان نيز رفتاري كودكانه دارند و اين همان پرفسور كوچولويي است كه اكنون تكامل يافته است (ميرزاآقايي ،2 ١٣٨ )
خانواده مهمترين نقش را در كنترل و هدايت تخيل و ظهور خلاقيت در كودكان بر عهده دارد . اگر خانواده فرصت هاي لازم براي سئوا ل كردن ، كنجكاوي و كشف محيط به كودكان بدهد و هرگز آنها را تنبيه نكند، زمينه را براي رشد خلاقيت فراهم مي كند . تنبيه و تهديدهاي مكرر والدين ، آفت خلاقيت هاي ذهن كودك است. فرزندان خلاق در خانه به آرامش رواني، اطمينان خاطر و اعتماد به نفس قوي نياز دارند (برات. ١٣٨٢ )
از نظر «پیاژه» بوسیله نیروهای خلاقه است كه كودك می‌تواند دورانهای مختلف اندیشه را طی می‌كند. برای اینكه عقل و هوش او رشد كند بایستی مراحل سختی را بگذراند. انباره‌ای از شواهد نشان می‌دهد كه دو شیوه یادگیری و تفكر از وظایف اختصاصی نیمكره‌های چپ و راست مغز حاصل می‌شود. قسمت چپ اطلاعات را بطور خطی، منطقی و متوالی پردازش نموده و اساساً با اطلاعات شفاهی سر و كار دارد. نیمكره راست، اطلاعات را بطور غیر خطی، از طریق درك مستقیم (شهودی) و بطور همزمان پردازش نموده و با اطلاعات تصویری، شنوائی و عاطفی سر و كار دارد .استراتژیهای تفكر كه بیشتر از ویژگی نیمكره چپ است، تحلیلی، متوالی، ومنطقی است . نیمكره چپ همچنین در درك تمایزها و تفاوتهای ظریف تخصص دارد. از آنجا كه فرایند تفكر خلاق نیاز به مقدار زیادی تفكر مربوط به هر دو نیمكره دارد، انتظار می‌رود كه هر فرد خلاق ایده‌آل كسی باشد كه بتواند وظایف اختصاصی هر دو نیمكره را به نحوی مكمل ادغام نموده و مورد استفاده قرار دهد. ولی شواهد موجود حاكی از آن است كه در انواع متعددی از آزمونهای تفكر خلاق بزرگان كه در وظایف مغزی نیمكره راست تخصص دارند، تقریباً بدون استثناء از افرادی كه شیوه ادغام دو نیمكره را بكار می‌برند، پیش می‌گیرند
برای بهره گیری از ظر فیت کل مغز (عقل کل شدن) لازم است از دونیمکره ویا چهار ربع مغز که هر کدام کار کرد خود را دارند به نحو مطلوب بهره گیری شود یعنی هم هنر وموسیقی در آموزش ها مورد توجه قرار گیرد وهم شیوه های معمول و غالب آموزش!.
والدين براي غذا خوردن فرزند خود خيلي بيشتر از تلاشي است كه آنها براي پرورش حسي زيبايي شناسي كودكان در حواس و ادراك دارند . به همين دليل گرايش بچه ها به خوراكي ها بيشتر از كتاب و نوشتار و مسائل تفكر برانگيز است . پس ما نياز داريم به كودكان خود بياموزيم چگونه بايد از چشمها ، گوشها و حواس ديگر خودشان استفاده كنند تا محصول آن حس زيباشناسي وزيبادوستي باشد و نتيجه آن خوشحالي و خرسندي از زنده بودن و زندگي كردن.( (كردي ، ١٣٧٩ ص ٣)
بیایید حستجوگری و کنجکاوی کودکان را تقویت کنیم وبه سئوالات آنها پاسخ گشاینده ذهن بدهیم و بستری را ایجاد کنیم تا خوب دیدن ومتفاوت دیدن وهمچنین خوب شنیدن در آنان توسعه یابد .
اگر به تخیل وپرواز اندیشه کودکانمان پرو بال بدهیم آنوقت شاهد پرواز های بلند آنان خواهیم بود .
محمد خزایی مدیر کانون تفکر خلاق کرمانشاه ( در شرف تاسیس ) http://fekrekhalagh.com
